Białoszewski po to nagrywał swoje wiersze i prozę, stwierdza Kopciński, by zatrzymać siebie w poetyckim uniesieniu lub reporterskim porywie; kiedy poeta mówi przed mikrofonem czwartą część Dziadów czujemy, że tę romantyczną partyturę myśli, uczuć i przeżyć traktuje jako dzieło napisane specjalnie dla niego. Kopciński, znawca dramaturgii i teatru Białoszewskiego, bada te tajemnicze momenty transu akustycznego, wsłuchując się w głos poety. Wyjątkowa recytacja Dziadów wykonywanych solo przez Białoszewskiego brzmi w uszach Kopcińskiegojak zaklęcia współczesnego guślarza usiłującego wywołać z tekstu Mickiewicza widmo tego, co w nim samym sekretne i wyparte, a teraz powracające za sprawą akustycznego performansu. Oprócz szkiców poświęconych nagraniom poety, jego stosunkowi do twórczości Mickiewicza i tradycji romantycznej, książka zawiera m.in. interpretację tajemniczego cyklu Frywole, będącego zapisem transgresyjnego doświadczenia z pogranicza życia i śmierci oraz opis opartego na tekstach Białoszewskiego spektaklu Pudełko, którego współautorem był Kopciński. Tom zamyka transkrypcja ścieżki dźwiękowej Gustawa zestawiona z tekstem dramatu Mickiewicza.

Jacek Kopciński – historyk literatury, dramatolog, krytyk teatralny. Autor książek: Gramatyka i mistyka. Wprowadzenie w teatralną „osobność” Mirona Białoszewskiego (1997), Którędy do wyjścia? Szkice i rozmowy teatralne (2002), Nasłuchiwanie. Sztuki na głosy Zbigniewa Herberta (2008), Transformacja. Dramat polski po 1989 roku. Antologia (2012/3), Powrót „Dziadów” i inne szkice teatralne, (2016), Wybudzanie. Dramat polski-interpretacje (2018).

Spis treści:

8 Okrążanie Białoszewskiego. Wstęp

20 Wywołać ducha z głębi lustra

36 Ja-Gustaw, czyli Mickiewicz według Białoszewskiego

60 Aktor „ulalkowiony”, czyli metafora w działaniu

94 Człowiek transu. Magnetofonowe sesje

112 Mirona Białoszewskiego

128 Pudełko na dusze

160 Widma Białoszewskiego, czyli maszyna do patrzenia i słuchania

172 „Gustaw potrzebny był mi solowo”.

223 Wprowadzenie do transkrypcji nagrania Dziadów części IV

224 Adama Mickiewicza w wykonaniu Mirona Białoszewskiego

172 Transkrypcja nagrania Dziadów części IV Adama Mickiewicza w wykonaniu Mirona Białoszewskiego

223 Podziękowania

224 Nota wydawnicza

226 Indeks nazwisk