Strona główna
link strony głównejStrona główna

Huculskie peregrynacje weselne. Obrzęd weselny jako widowisko kulturowe

zdjęcie Huculskie peregrynacje weselne

Huculskie peregrynacje weselne. Obrzęd weselny jako widowisko kulturowe

Wydawnictwo: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego

ISBN/ISSN: 978-83-66124-26-4
Miejsce wydania: Warszawa-Kraków
Rok wydania: 2020
Format: 270 x 260
Liczba stron: 378
Oprawa: miękka, ręcznie wklejona fotografia

Monografia huculskiego obrzędu weselnego, rezultat badań terenowych prowadzonych w latach 2011–17. Ślad fascynującej podróży w głąb kultury opisywanej niegdyś przez Stanisława Vincenza, a żywotnej i dzisiaj.

Czytaj więcej

70,00 zł

więcej mniej

Książka Adriany Świątek stanowi rezultat systematycznych badań terenowych prowadzonych na terytorium Ukrainy Zachodniej, na obszarze Huculszczyzny – w rejonie wierchowińskim obwodu iwanofrankiwskiego, w latach 2011–2017. W efekcie trwających siedem lat eksploracji w wybranym rejonie Karpat Wschodnich powstała monografia huculskiego obrzędu weselnego, będąca narracją antropologa widowisk poruszającego się w otwartej przestrzeni „pomiędzy” co najmniej kilkoma dyskursami – etnograficznym, antropologicznym oraz teatrologicznym. Ślad fascynującej podróży w głąb huculskiej kultury ludowej – opisanej niegdyś przez Stanisława Vincenza, a żywotnej i dzisiaj.

Przykład tablic ilustracyjnych – huculska codzienność w obiektywie Adriany Świątek

Autorka uczestniczyła w dziewięciu obrzędach weselnych. Wykonała około trzech tysięcy analogowych fotografii. Nagrała setki minut materiału filmowego. Zarejestrowała i przetłumaczyła kilkanaście huculskich pieśni weselnych i opowiadań. Ten obszerny materiał stał się podstawą  książki, w której narracja werbalna (opisowa i analityczna) przeplata się z narracją ikoniczną, na którą składa się 138 tablic z fotografiami oraz ilustrowany atlas kostiumów i rekwizytów huculskiego widowiska weselnego. W niektórych miejscach tomu można znaleźć kody QR pozwalające odsłuchać umieszczone w Internecie materiały audio.

Książkę uzupełniają: obszerna bibliografia, indeks nazwisk i miejscowości oraz streszczenia w języku angielskim i ukraińskim.

Adriana Świątek jest adiunktem na Wydziale Teatru Tańca w Bytomiu Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie.

Adriana Świątek, Huculski obrzęd weselny

Przykład tablic ilustracyjnych – dwa orszaki weselne (kniazia – pana młodego i kniahyni – panny młodej)
wyruszają spod cerkwi do chaty kniahyni. Fot. Adriana Świątek

Z recenzji wydawniczych

dr hab. Halina Waszkiel: Pasja, wytrwałość i głęboka potrzeba wewnętrznego przeżycia obserwowanego obrzędu sprawia, że czytelnikowi udziela się atmosfera uczestnictwa i po lekturze książki czuje się, jakby sam wracał z wyprawy na obszar Huculszczyzny. [...]  Drugim źródłem czytelniczej przyjemności jest bogactwo ilustracji i ich precyzyjny opis.

dr hab. Dorota Fox, prof. UŚ: Monografia Adriany Swiątek jest pasjonującym zapisem doświadczeń badaczki widowiska kulturowego, która stara się je rozpoznać w całej złożoności i historycznej zmienności. [...] Książka nie jest jedynie opisem
widowiska jako efektu końcowego wieloletniej pracy badawczej, lecz także świadectwem procesu poznawania go. Co więcej, jest tak skonstruowana, by czytelnik mógł w pewnym stopniu towarzyszyć badaczce w tym  procesie, obcując choć częściowo z przedmiotem jej studiów za pośrednictwem udostępnionych w książce różnego typu materiałów źródłowych (fotografii, nagrań). [...] Uwodzi swą wielowątkowością i angażuje w lekturę.

Barwinkowe wianki kniazia i kniahyni – Atlas kostiumów i rekwizytów huculskiego widowiska weselnego.
Fot. Adriana Świątek

S P I S  T R E Ś C I

Wejście na huculski płaj / 7

Charakterystyka obszaru badań / 8
Kompozycja tomu / 24
Podziękowania / 28

Część I

Przeszłość jako zwierciadło teraźniejszości. Huculski obrzęd weselny w opisach etnografów i etnologów / 31
W metodologicznej szczelinie / 67
Ku antropologii doświadczenia… O praktykowaniu etnografii z perspektywy antropologa widowisk / 71
   Badania terenowe jako obrzęd przejścia / 72
   Narracja antropologa widowisk jako opowieść wieloautorska / 77
   Narracja wizualna jako dopełnienie narracji werbalnej / 79
   Od rejestracji ku narracji… / 81
   Postawa instrumentalno-estetyczna / 82

Część II

Prolog / 87
   Trzy warianty huculskiego obrzędu weselnego / 87
   Przestrzeń huculskiego widowiska weselnego / 90

Obraz pierwszy. Działania poprzedzające akcję wesela / 111
   Scena 1. Zaprosyny / 111
   Scena 2. Szycie wianka barwinkowego / 112
   Scena 3. Wyprawa w góry. Derewce / 120

Obraz drugi. Jak huculskie wesele się zaczinaje… / 127
   Scena 1. Zaczinanie / 127
   Scena 2. Wejścia. Wirowania / 141

Obraz trzeci. Przeobrażanie młodych w gazdów / 153
   Scena 1. Ubieranie kniahyni i kniazia w pozacodzienny kostium / 153
   Scena 2. Wyriażanie – wyprawianie do ślubu / 184
   Scena 3. Winczanie – ślub / 215
   Scena 4. Przejście z cerkwi do chaty / 231
   Scena 5. Pownycia, czyli huculski weselny festiwal dawania i odwzajemniania darów / 243
   Scena 6. Prowodyny, czyli ostatnia weselna peregrynacja / 252
   Scena 7. Oczepiny / 255

Poszukiwanie eidos widowiska kulturowego na scenie „teatru świata”. Przystanek w podróży… / 295
Zestawienie wybranych huculskich widowisk weselnych według typu obrzędu weselnego / 301

Część III

Atlas kostiumów i rekwizytów huculskiego widowiska weselnego / 309

Aneksy

Aneks 1. Dido Iwańczyk Petra Szekeryka-Donykiwa. Wybrane fragmenty rozdziału XV / 353
Aneks 2. Dido Iwańczyk Petra Szekeryka-Donykiwa. Streszczenie wybranych fragmentów rozdziału XVI / 358
Aneks 3. Zestawienie sygnatur materiałów fotograficznych, filmowych, dźwiękowych / 360

Bibliografia / 365
Indeks nazwisk i miejscowości / 373
Резюме / 376
Summary / 377

Huculski_obrzed_weselny_Adriana_Swiatek_

Klienci kupili również