Teatr Apollina i jego muz. Teatr Polski w Bielsku-Białej 2000-2015

Wydawnictwo: Urząd Miejski w Bielsku-Białej

ISBN/ISSN: 978-83-60136-73-7
Rok wydania: 2015
Format: 205 x 300
Liczba stron: 142

78,00 zł

więcej mniej

Książka jest próbą bilansu dorobku artystycznego Teatru Polskiego w Bielsku-Białej w okresie ostatniego piętnastolecia. Obejmuje lata dyrekcji Tomasza Dutkiewicza (1999-2005), Roberta Talarczyka (2005-2013) i Witolda Mazurkiewicza (2013-2015). Jej powstanie podyktowane było chęcią uświetnienia obchodzonego w 2015 r. w całym kraju jubileuszu 250-lecia Teatru Publicznego w Warszawie i 70. rocznicy założenia Teatru Polskiego w Bielsku-Białej, a także 125. rocznicy istnienia na terenie miasta budynku teatru. Autor dokonując charakterystyki działalności pracy artystycznej, starał się przypomnieć najciekawsze dokonania z lata 2000-2015. Wskazując podstawowe wyznaczniki pracy Teatru Polskiego, omówił zabiegi organizacyjne i koncepcyjne poszczególnych jego kierowników, a także współpracujących z nimi aktorów i ludzi teatru, odpowiedzialnych za kształtowanie oblicza ideowo-artystycznego placówki. Piszący zwracając uwagę na to, że teatr bielsko-bialski jest jedynym w mieście teatrem dramatycznym, równocześnie akcentował to, że w ostatnim piętnastoleciu z sukcesem kontynuowany był w Bielsku-Białej zrównoważony model scenicznej instytucji repertuarowej, zaspakajającej potrzeby różnych grup społecznych. Równocześnie podkreślił, że był to repertuaru urozmaicony i adresowany do publiczności w różnym wieku, o różnym stopniu przygotowania do odbioru sztuki teatru i wymagający od zatrudnionych w jego teatrze aktorów szczególnego rodzaju postawy. Jej podstawowe wyznaczniki określone zostały z jednej strony poprzez potrzebę koncentracji uwagi na dokonaniach macierzystej sceny, bez łatwej perspektywy zrobienia kariery i zdobycia popularności w ogólnopolskich środkach masowego przekazu, a z drugiej jako pilna potrzeba wsłuchiwania się w potrzeby i dylematy miejscowego środowiska społecznego. Był to teatr zarówno autorów, jaki i utalentowanych reżyserów i aktorów, dzięki czemu obecność zawodowego teatru stałego w odróżnieniu od teatru impresaryjnego, była nie tylko zjawiskiem integrującym i miastotwórczym, ale i źródłem przemian świadomościowych. Wszystko to wymagało od realizujących jego ideę pracowników i współpracowników sporej energii, wysiłku i odwagi. W polu zainteresowania teatru znalazły się bowiem zagadnienia dotyczące zapomnianej historii miasta i regionu, narodowej megalomanii, hipokryzji, problematyki gender, poziomu intelektualnego politycznych elit, frustracji wykluczonych, konformizmu, antysemityzmu itp. Na scenie dominował autor-dramaturg, jako dostarczyciel scenicznych opowieści. Niemniej do głosu doszło również młode pokolenie reżyserów, spychając niejednokrotnie autora-dramaturga do roli inspiratora i uczestnika dyskusji. Teatr uwolniony od celów literackich nie tyle emitował rzeczywistość, ile stanowił dzieło wyobraźni, będące niejednokrotnie przykładem szalonego happeningu. Stąd programowy eklektyzm i świadome mieszanie stylów i epok. Konstruowane niemal na oczach widzów spektakle, nabierały cech autotematycznych, a ulubionymi środkami wyrazu była parodia, pastisz, parafraza, zabawa i czarny humor. Stąd też obecność w sztuce teatru dominującej funkcji ludycznej, obok realizowanych z umiarem funkcji katartycznej, edukacyjnej, intelektualnej, estetycznej, substytutywnej i społeczno-politycznej. Skupienie uwagi Teatru na najbliższym otoczeniu, w optyce autora książki miało w sobie coś z charakteru społecznej misji. Z jednej strony wymagało rezygnacji z wielu ambicji, a z drugiej pozwalało osiągnąć stabilizację. Teatr bielsko-bialski w latach 2000 – 2015 z mniejszym lub większym sukcesem prezentował interesujące propozycje repertuarowe dramaturgii zarówno zachodniej, jak i krajowej. Objaśniał i tworzył syntezy zachodzących współcześnie przemian mentalnościowo-duchowych i cywilizacyjnych. Pełnił funkcję społecznego medium, podejmującego niejednokrotnie trudne tematy i tworzącego nowe mity. Służyły temu celowi pomijane dotychczas fakty i wydarzenia. Widać to było wtedy, gdy swoje zainteresowania koncentrował na historycznych uwarunkowaniach dziejów miasta i regionu, w którym przyszło mu istnieć. Robił to z pasją i wiarą w słuszność obranej drogi. Zagospodarowywane w ten sposób białe plamy narodowej historii, stawały się zaczynem powstawania mitów, wokół których na nowych zasadach następowała integracja społeczności lokalnej. Za ich sprawą Teatr Polski po 2000 stał się ważnym społecznie rozmówcą. Był nie tylko świątynią sztuki, ale także areną walki, czego dowodem były niejednokrotnie żywe reakcje krytyki oraz organizowane po spektaklach debaty i dyskusje. Wykorzystywał w tym celu internetowe fora i portale. Był to teatr rozumny i społecznie zaangażowany. Autor w tytule książki odwołał się do dominującego w ryzalicie budynku motywu rzymskiego łuku triumfalnego, zwieńczonego rzeźbą Apollina, wzbogaconego obecnością usytuowanych symetrycznie na jego fasadzie po lewej i prawej stronie rzeźbami Melpomeny – muzy tragedii i Talii – muzy komedii. Ich stała obecność od 1890 r. jest symbolem ciągłości tradycji kulturowej miasta. Dlatego też, chcąc niejako na świeżo zanotować dorobek ostatniego piętnastolecia, autor spisał jego dzieje, starając się zachować, na ile to jest możliwe, niezbędny w takim wypadku dystans i obiektywizm wobec opisywanych zjawisk. Równocześnie podkreślmy, że publikacja pomyślana została jako kontynuacja wcześniejszej pracy autora, wydanej w 2001 r. i zatytułowanej Teatr Polski w Bielsku-Białej 1945-2000. Na koniec dodajmy, że całości wywodu towarzyszy spis zespołów artystycznych w poszczególnych sezonach oraz rekordy zawierające dane dotyczące realizatorów i obsad widowisk, wraz z bibliografią recenzji ogłoszonych na łamach prasy i portali internetowych.

Źródło: www.visitbielsko.pl