Wielu z nas chadza do opery regularnie, niektórzy bywają, inni jeszcze - byli raz w życiu "ze szkołą", a są tacy, którzy nigdy nie przestąpili progu budynku opery.

Słuchamy muzyki, zatapiamy się w brzmieniach głosów śpiewaków, to oczywiste. Ciekawe jednak, czy ktoś zastanawia się nad tekstem libretta, kiedy czyta je na ekranie nad sceną, siedząc wygodnie w fotelu w teatrze operowym? Czy zauważa, że tłumaczenie jest wierszowane, pisane anachroniczną polszczyzną lub z błędami? A może docenia aktualność języka i odniesień, ogólny sznyt czy dowcip, który za chwilę znika, by ustąpić miejsca nowym kwestiom? Najprawdopodobniej nie: większość z nas uważa tłumaczenie libretta, które jest przecież słownym nośnikiem akcji i emocji - za coś oczywistego.

Interdyscyplinarna książka młodego miłośnika opery i naukowca, bohemisty, popularyzatora kultury, 34-letniego Mateusza Wiśniewskiego "Libretto i sztuka jego przekazu. Czeska opera w Polsce - wybrane zagadnienia tekstu i języka" łączy perspektywę językoznawczą (czeskie i polskie teksty librett) i komunikacyjną (sposób pokazania ich publiczności) z praktyką teatralną.

To zasadniczo książka o sztuce operowej, może zainteresować zarówno melomanów, jak i artystów pracujących w teatrach. Może być ciekawa dla tłumaczy nie tylko z czeskiego (wiele wskazówek i obserwacji jest uniwersalnych); fanów czeskiej kultury (zawiera ciekawostki o czeskich kompozytorach, librecistach i historiach analizowanych tytułów, wśród których znajdują się dzieła m.in. Leoša Janáčka, Antonina Dvořáka czy Bohuslava Martinu), ale i dla tych, którzy nigdy nie mieli z tą sztuką do czynienia.

Nie ma się czego bać, publikacja "Libretto i sztuka jego przekazu..." może być ciekawa także dla zupełnego "operowego laika". Może da impuls do pierwszego świadomego zwrócenia uwagi na libretto i kunszt jego tłumaczenia?

Mateusz Wiśniewski - językoznawca, wykładowca akademicki, menedżer kultury, tłumacz. Dyrektor generalny Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Antoniny Campi z Miklaszewiczów i prezes Stowarzyszenia im. Richarda Straussa. Pracuje na Uniwersytecie Wrocławskim.

www.e-teatr.pl